Historisch bewijs voor Jezus

Wat is er feitelijk over Jezus bekend? Welke bronnen zijn er nog beschikbaar? Hoe betrouwbaar zijn die bronnen? Wat leren deze bronnen ons over Jezus' identiteit en uitspraken? Waarom zouden we Jezus' claims serieus moeten nemen?

Als jij met dezelfde vraagtekens zit, dan ben je op de juiste pagina terechtgekomen. Natuurlijk is het logisch dat er vraagtekens zijn. Algemeen aangenomen leefde Jezus 2000 jaar geleden. Dan kun je zeggen: "Dat is dan toch onbelangrijk..." Daartegenover kun je je afvragen: "Hoe komt het dan dat Hij nog zo belangrijk is voor zoveel mensen?" Bovendien zijn het niet maar een paar hippies die nog altijd in Hem geloven, maar mensen van alle rangen en standen. Maar wat onderscheidt Jezus dan van mensen zoals Mohammed of Boeddha? We zullen onze zoektocht starten bij de meest bekende bron in de wereldgeschiedenis: de Bijbel.

Wie was Jezus?

Jezus was een leraar onder het Joodse volk, 2000 jaar geleden. Zijn leven staat beschreven in de Bijbel. Hij zei zelf ook Gods Zoon te zijn, een claim die hij ondersteunde met vele wonderen, genezingen en zijn eigen opstanding uit de dood na kruisiging door de Romeinen.

Waar kan ik over Jezus lezen?

In de Bijbel, in het Nieuwe Testament. De eerste vier "boeken" gaan direct over Jezus leven en woorden. Deze worden de Evangelieën genoemd. De boeken zijn vernoemd naar hun schrijvers:

  1. Matteüs, een belastinginner die Jezus ging volgen.
  2. Markus, een vriend van de Apostel Petrus, een van de twaalf leerlingen van Jezus.
  3. Lukas, een dokter en vriend van de Apostel Paulus, die navraag heeft gedaan bij veel getuigen, zoals Maria, de moeder van Jezus.
  4. Johannes, de geliefde apostel, ook een discipel van Jezus.

Dankzij het internet kunnen we nu oude manuscripten, zoals Codex Sinaiticus hierboven (350 na Christus) zelf onderzoeken!

Rylands P52 papyrus is mogelijk het oudste  gevonden fragment van het Nieuwe Testament. Gedateerd rond de eerste helft van de tweede eeuw, "slechts" 100 jaar na Jezus. Het bevat een deel van Johannes 18: Jezus voor Pilatus. In de eerste 3 eeuwen bestond perkament nog niet, en schreef men dus op het kwetsbare papyrus.

Het Nieuwe Testament

De Bijbel is eigenlijk een verzameling van 66 boeken. Hij is onderverdeeld in het Oude Testament en het Nieuwe Testament. Het Oude Testament begint bij de schepping van hemel en aarde, beschrijft de geschiedenis van het volk van Israël en bevat meer dan honderd specifieke voorspellingen over de "Messias" die zou komen, welke hun vervulling vinden in Jezus. Het Nieuwe Testament start met deze langverwachte komst van Jezus. Als we de Bijbel objectief als bron voor Jezus' leven willen beschouwen, zullen we beginnen bij het Nieuwe Testament. Is het Nieuwe Testament betrouwbaar?

Het Nieuwe Testament vangt aan met 4 ooggetuigenverslagen van de volgelingen van Jezus, genaamd evangeliën. Het evangelie van Mattheüs (ook wel Levi genaamd, een discipel), (Johannes) Markus (die Petrus' woorden opschreef), Lucas (de dokter die vele ooggetuigen heeft geïnterviewd) en Johannes (de geliefde discipel). Deze verhalen zijn consistent met elkaar, en vullen elkaar mooi aan, zodat we een completer beeld krijgen van wie Jezus is.

Zoals meerdere getuigen in een rechtzaak een gebeurtenis overtuigend kunnen bevestigen, zien we ook dat juist de nuances tussen de evangeliën bijdragen aan hun geloofwaardigheid als losstaande bronnen. Dit heeft menig skepticus die zelf oprecht de "getuigen" ging vergelijken over de streep getrokken. Een voorbeeld hiervan is Lee Strobel, ooit een kritische journalist en atheïst, wiens sterke motivatie om Jezus voor eens en voor altijd als nep te ontmaskeren tot een diepe zoektocht en inkeer heeft geleid.

Van het Nieuwe testament hebben we enorm veel manuscripten gevonden, circa 5300 Griekse, eens zoveel in Latijn en ook veel vertalingen (Vergelijk deze stapel manuscripten met een magere 8 exemplaren van Plato). Circa 230 manuscripten dateren van voor de 7e eeuw (de oorsprong van Islam). Onderzoek van deze vroege exemplaren stelt ons in staat om aanpassingen in de tekst na te gaan. De grootste variatie tussen verschillende oude teksten van het Nieuwe Testament (dat bestaat uit ca. 8000 verzen) betreft slechts 2 paragrafen die mogelijk niet origineel zijn (~10 verzen elk), enkele losse verzen, en dan de typische kopieerfoutjes. Op de volledige tekst betreft dit minder dan één procent. De meeste hiervan zijn leestekens die vergeten zijn, niet noemenswaardig dus, zodat de boodschap onverdund bij ons is aangekomen. (meer weten, kijk dan zeker "The Bible: Verdict of History" via de pagina Religies.)

Er zijn mensen die beweren dat het Nieuwe testament (NT) in de 4e eeuw is samengesteld, bij het Concilie van Nicea. Historisch blijkt dit niet waar te zijn. In Nicea werd destijds gestemd tegen een dwaalleer die Jezus niet erkende als God. Met een vrijwel unanieme meerderheid stemden de 300+ aanwezigen dat Jezus wel degelijk God was. De Bijbelboeken van het Nieuwe Testament, allen in de eerste eeuw geschreven, lagen in werkelijkheid in de eerste 2 eeuwen al vast in de harten van de gelovigen. Enkele brieven waren twijfelgevallen, maar onder de kerkvaders is hier altijd open over gesproken. De kerkvaders (leiders die preken en commentaren op de Bijbel schreven) van de eerste 3 eeuwen hebben alle teksten uit het Nieuwe Testament geciteerd, op enkele verzen na. Een willekeurige samenstelling van het NT berust dus op een misvatting, en een ongegronde poging om het geloof zijn geloofwaardigheid te ontnemen. De overgrote meerderheid van het Nieuwe Testament is NOOIT betwist geweest als authentiek.

 

Jezus in het Nieuwe Testament

De betrouwbare tekst van het Nieuwe Testament windt er geen doekjes om. Als je het hebt gelezen, begrijp je waarom de religieuze leiders van de Joden van die tijd (de Farizeeërs en wetsgeleerden) furieus werden van deze Jezus. Jezus maakt tal van referenties in zijn preken, die direct en indirect verwijzen naar Zijn identiteit als de Zoon van God, en zelfs God zelf. Een voorbeeld in Johannes 8: Jezus zegt op een moment tegen de religieuze leiders: Vóór uw vader Abraham, BEN IK (= was ik er al). De naam "IK BEN" is de naam waarmee God zich aan Mozes openbaarde, dus stelde Jezus zich hiermee direct gelijk aan God. Ook zonden van mensen vergeven was voorbehouden aan God, iets wat Jezus ook zelf deed. De boodschap van Jezus is onmiskenbaar, Jezus beweerde Gods Zoon te zijn.

Als we dit toepassen op onszelf, kunnen we eigenlijk nog maar op enkele conclusies uitkomen. Josh McDowell heeft hier ook goede boeken over geschreven. Misschien zeg je: "Jezus was een goed mens, of een wijze leraar, en meer ook niet." Maar iemand die beweerd God te zijn, kan eigenlijk maar 3 dingen zijn: 1) Hij is gek geworden, maar waar komt die wijsheid dan vandaan? 2) Hij is in werkelijkheid een duivelse bedrieger, maar waarom geneest en helpt Hij dan mensen, of 3) Hij is werkelijk God, wat Hem ook in staat zou stellen al deze wonderen te verrichten.

Misschien dat je hier wat langer over na wilt denken, en dat is goed, maar hier houdt het bewijs bij lange na niet op...

Jezus' boodschap en levenswerk

Wat is nou de boodschap die Jezus heeft gebracht, en die is opgetekend geweest? Waarom stuurt God zijn Zoon naar de aarde. Het antwoord hierop vinden we in het Oude Testament, waarover je hier meer kan lezen. Kort samengevat komt het hierop neer: Wij als mensen, ooit perfect geschapen door God met een vrije wil, hebben geluisterd naar het kwaad in onze harten, en dit heeft de wereld kapot gemaakt. Onze slechte daden en verlangens worden "zonde" genoemd. God is heilig en een rechtvaardige rechter.  Je kan je dus voorstellen dat dat problemen geeft. De mensheid, waarvan God zo enorm houdt, heeft gefaald, kan uit zichzelf niet terug bij Hem komen, en God, als volmaakt rechtspreker, heeft geen keus dan ons te veroordelen voor wat we zijn geworden.

Nu denk je misschien, maar ik ben toch een (redelijk) goed mens. Volgens wiens standaard? Hoe hoger het gerechtshof, hoe strenger het oordeel. Tegen een kind kun je liegen en ermee wegkomen, maar ook tegen een politieagent? Een rechter? God? Als we eerlijk kijken naar Gods wetten, moeten we erkennen dat we tekortschieten. Gods wet, ook wel samengevat in de "Tien Geboden" in Exodus 20 (van het Oude Testament) openbaart of we ECHT goed zijn:

Heb jij wel eens gelogen? Hoe noem je iemand die liegt? .... Inderdaad: een leugenaar.
Heb je wel eens iets gestolen, al is het maar een snoepje van je ouders? Hoe noem je iemand die steelt? Weer juist: een liegende dief (een leugenaar was je immers al... toch? )
Heb je wel eens met lust naar het andere geslacht gekeken, naar iemand waarmee je niet getrouwd was? Ook dit noemt Jezus in Mattheüs 5 overspel!
Heb je wel eens iemand gehaat? Dit staat gelijk aan iemand vermoorden in je hart.
We kunnen ruim vóór het 10e gebod stoppen, en concluderen, zoals Romeinen 3:19b ons zegt, dat "iedere mond gestopt wordt, en de hele wereld schuldig staat voor God."

Stilte.......

Hoe los je zoiets nou op? Een rechtvaardig rechter kan niet tegen een liegende, overspelige, immorele moordenaar en dief zeggen "ach, zullen we het gewoon vergeten?" NEE, een goede rechter MOET rechtspreken, anders blijkt Hijzelf onrechtvaardig. En hier heeft God een meesterlijke juridische truc uit de kast gehaald.

De profeet Jesaja zegt het zo, in de 8e eeuw VOOR Christus (in hoofdstuk 53):
Om onze overtredingen werd Hij (Jezus) doorstoken, gebroken voor onze ongerechtigheden.
De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem, en door Zijn wonden zijn wij genezen.

Jezus' taak op aarde, als Gods Zoon was tweeledig: In de eerste plaats heeft Hij gezicht gegeven aan wie God is. Als je wil weten hoe God over mensen denkt en voor mensen wil zorgen, kijk dan naar Jezus. De tweede reden was, dat alleen een zondeloos mens kan sterven voor andermans zonden, en alleen een zondeloze zoon van God zou voor een gehele mensheid verzoening kunnen brengen. Jezus heeft zijn taak om te sterven tot drie maal toe aangekondigd aan zijn leerlingen, maar ze snapten het toen nog niet.

Geen mens kan goedmaken wat hij heeft misgedaan in Gods ogen. Alleen oprechte spijt, getoond door een verandering van leven, en geloof in het plaatsvervangende offer van Jezus, kan een mens weer in het reine brengen met God, en met zichzelf. Stop je zonden niet langer weg, laat ze voorgoed wegwassen!

Een boodschap om voor te sterven?!

Jezus is niet dood gebleven. Het was niet mogelijk dat de dood Hem zou vasthouden. Zoals vóór zijn dood voorspeld was, is Hij na 3 dagen opgestaan uit de dood, en is Hij 40 dagen later teruggegaan naar de hemel. Is zoiets te geloven? Kun je zoiets bewijzen, ook als het 2000 jaar geleden zou zijn? Tot op een zeer grote hoogte, zeker wel. Voor het hele verhaal zou ik je de boeken "Bewijs Genoeg" van Lee Strobel en "Jezus: Feit of fictie" van Josh McDowell willen aanraden. Alleszins zijn alle ontkennende theorieën, zoals schijndood, grafroof en hallucinaties onafdoende verklaringen. Nogmaals, als "gewoon iemand" uit de dood zou opstaan is dat natuurlijk zeer ongeloofwaardig. Maar als iemand, die beweerde 1) Zoon van God te zijn, 2) voor ooggetuigen mensen genas, demonen uitdreef en doden opwekte en 3) zijn eigen wederopstanding na 3 dagen voorspelde, dan zou het in de lijn van de verwachting kunnen liggen, toch?

Het sterkste historische argument is zeer waarschijnlijk het volgende. Zou jij bereid zijn te sterven voor een leugen? Zeer waarschijnlijk "Nee!". Hoe groot schat je de kans, dat er iemand voor een leugen zou sterven? Het lijkt me dat die kans ver onder de 10 procent ligt. OK, we gaan kijken naar de ooggetuigenverslagen:

Toen Jezus gevangen genomen werd, staat in de evangeliën, dat AL zijn discipelen vluchtten voor hun leven. Niet alleen betoont dat zeer weinig moed voor een zaak waarin ze tot dan toe geloofd hadden, het toont ook aan hoe eerlijk hun getuigenissen in de Bijbel opgeschreven zijn. Dergelijke eerlijkheid zul je bijvoorbeeld over Mohammed niet lezen in de Koran, omdat het "niet gepast" is. Wat wil nou het geval? Deze angsthazen, die zelfs met moeite na 3 angstige dagen echt konden geloven dat Jezus weer leefde, veranderden in zeer korte tijd volledig van karakter. Als ze het lichaam van Jezus zouden hebben gestolen en elders begraven, of zelfs als ze nooit meer wat van Jezus hadden gezien of gehoord, zouden hun twijfels niet verdwenen zijn. Alleen de bovennatuurlijke ontmoetingen met de opgestane Heer kunnen hun plotse omslag werkelijk verklaren. Volgens de geschiedkundige overleveringen zijn vrijwel alle discipelen van Jezus ongenadig vervolgd geweest voor hun overtuiging dat Jezus weer leefde! De meeste van hen zijn een gruwelijke marteldood gestorven ter ere van hun God, alleen Johannes (van het 4e evangelie) is in zijn ouderdom gestorven.

Opnieuw die vraag? Zou jij sterven voor een leugen?
Zou jij sterven voor de waarheid?
Waarschijnlijk hangt dat af van de waarde van jouw waarheid. Maar als er één waarheid is, die het waard is om voor te sterven, dan is het wel deze, dat God zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft, opdat wie in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. (Johannes 3, vers 16)

Wil je meer weten?

De beste manier om meer te leren en God persoonlijk te ervaren, is contact op te nemen met een christen in jouw buurt.
We willen je graag gastvrij ontvangen en praten over de persoon die ons leven voorgoed ten goede heeft veranderd.
Aarzel niet, ook als je nog vragen hebt, stel ze gewoon! Veel zegen.

 

Als je liever in de tussentijd zelf nog op onderzoek uit wil gaan: onderstaande boeken en DVD's gaan dieper in op de historische achtergrond van de persoon Jezus.

Opmerking: Sommige links naar artikelen op deze website zijn partner-links. Dit wil zeggen dat, zonder extra kosten voor jou, wij een commissie ontvangen in het geval dat je hierop klink en vervolgens een aankoop besluit te doen.